1). Chuẩn bị phạm tội là gì?
Chuẩn bị phạm tội là hành vi tạo ra những điều kiện cần thiết cho việc thực hiện tội phạm cố ý (cố ý trực tiếp) như chuẩn bị kế hoạch, công cụ, phương tiện, điều kiện khác để phạm tội; tìm người cùng phạm tội như thành lập nhóm tội phạm, tham gia nhóm tội phạm.
Chuẩn bị phạm tội tuy chưa phải là hành vi khách quan được mô tả trong cấu thành tội phạm của tội cụ thể, chưa trực tiếp làm biến đổi tình trạng của đối tượng tác động để gây thiệt hại cho quan hệ xã hội được luật hình sự bảo vệ, nhưng với tính chất là hành vi tạo điều kiện cần thiết cho việc thực hiện tội phạm cũng như cho việc gây ra hậu quả nguy hiểm cho xã hội. Vì vậy, hành vi chuẩn bị phạm tội là nguy hiểm cho xã hội và được coi là một giai đoạn của quá trình thực hiện tội phạm cố ý.
Không phải tất cả các hành vi chuẩn bị phạm tội đều bị truy cứu TNHS.
– Người từ đủ 16 tuổi phải chịu TNHS về các hành vi chuẩn bị phạm tội trong các trường hợp sau:
Căn cứ khoản 2 Điều 14 BLHS 2015: “Người chuẩn bị phạm tội quy định tại một trong các điều 108, 109, 110, 111, 112, 113, 114, 115, 116, 117, 118, 119, 120, 121, 123, 134, 168, 169, 207, 299, 300, 301, 302, 303 và 324 của Bộ luật này thì phải chịu trách nhiệm hình sự.”
– Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi chuẩn bị phạm tội quy định tại Điều 123, Điều 168 của Bộ luật này thì phải chịu trách nhiệm hình sự.
Như vậy:
Người từ đủ 16 tuổi phải chịu TNHS với hành vi chuẩn bị phạm tội đối với các tội danh.
Tội rửa tiền.
Người chuẩn bị phạm tội phải chịu trách nhiệm hình sự nếu thuộc một trong các tội:
Tội phản bội Tổ quốc
Tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân
Tội gián điệp
Tội xâm phạm an ninh lãnh thổ
Tội bạo loạn
Tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân
Tội phá hoại cơ sở vật chất – kỹ thuật của nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Tội phá hoại việc thực hiện các chính sách kinh tế – xã hội
Tội phá hoại chính sách đoàn kết
Tội làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Tội phá rối an ninh
Tội chống phá cơ sở giam giữ
Tội tổ chức, cưỡng ép, xúi giục người khác trốn đi nước ngoài hoặc trốn ở lại nước ngoài nhằm chống chính quyền nhân dân.
Tội giết người (áp dụng đối với cả người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi chuẩn bị phạm tội)
Tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản
Tội làm, tàng trữ, vận chuyển, lưu hành tiền giả
Tội khủng bố
Tội tài trợ khủng bố
Tội bắt cóc con tin
Tội cướp biển
Tội phá hủy công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia
2). Quyết định hình phạt trong trường hợp chuẩn bị phạm tội như thế nào?
Căn cứ Điều 57 BLHS 2015 quy định quyết định hình phạt trong trường hợp chuẩn bị phạm tội, phạm tội chưa đạt.
– Đối với hành vi chuẩn bị phạm tội và hành vi phạm tội chưa đạt, hình phạt được quyết định theo các điều của Bộ luật này về các tội phạm tương ứng tùy theo tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi, mức độ thực hiện ý định phạm tội và những tình tiết khác khiến cho tội phạm không thực hiện được đến cùng.
– Đối với trường hợp chuẩn bị phạm tội, hình phạt được quyết định trong phạm vi khung hình phạt được quy định trong các điều luật cụ thể.
– Đối với trường hợp phạm tội chưa đạt, nếu điều luật được áp dụng có quy định hình phạt cao nhất là tù chung thân hoặc tử hình thì áp dụng hình phạt tù không quá 20 năm; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt không quá ba phần tư mức phạt tù mà điều luật quy định.
