Cháu Phương – 14 tuổi, do có mâu thuẫn với cháu Thành học cùng lớp nên sau khi tan học, trên đường về Phương đã tìm Thành để nói chuyện, lời qua, tiếng lại dẫn đến xô xát, Phương đã đánh Thành gây thương tích phải nhập viện để cấp cứu. Sau khi điều trị cho Thành xong, bố mẹ của Thành đã đề nghị bố mẹ của Phương thanh toán tiền viện phí và tiền thuốc điều trị. Bố mẹ của Phương không nhất trí thanh toán vì cho rằng lỗi là do Phương gây ra nên phải đề nghị Phương thanh toán, nếu Phương không có tiền thì đành phải chịu, bố mẹ Phương không có lỗi nên không phải bồi thường.
Hỏi bố mẹ của Thành có quyền đề nghị bố mẹ của Phương thanh toán tiền viện phí và tiền thuốc điều trị không? Trách nhiệm bồi trường trong trường hợp này được quy định như thế nào?
Trả lời (mang tính tham khảo):
Điều 586 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về năng lực chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại của cá nhân như sau:
“1. Người từ đủ mười tám tuổi trở lên gây thiệt hại thì phải tự bồi thường.
2. Người chưa đủ mười lăm tuổi gây thiệt hại mà còn cha, mẹ thì cha, mẹ phải bồi thường toàn bộ thiệt hại; nếu tài sản của cha, mẹ không đủ để bồi thường mà con chưa thành niên gây thiệt hại có tài sản riêng thì lấy tài sản đó để bồi thường phần còn thiếu, trừ trường hợp quy định tại Điều 599 của Bộ luật này.
Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi gây thiệt hại thì phải bồi thường bằng tài sản của mình; nếu không đủ tài sản để bồi thường thì cha, mẹ phải bồi thường phần còn thiếu bằng tài sản của mình.
3. Người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi gây thiệt hại mà có người giám hộ thì người giám hộ đó được dùng tài sản của người được giám hộ để bồi thường; nếu người được giám hộ không có tài sản hoặc không đủ tài sản để bồi thường thì người giám hộ phải bồi thường bằng tài sản của mình; nếu người giám hộ chứng minh được mình không có lỗi trong việc giám hộ thì không phải lấy tài sản của mình để bồi thường”.
Điều 599 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về bồi thường thiệt hại do người dưới mười lăm tuổi, người mất năng lực hành vi dân sự gây ra trong thời gian trường học, bệnh viện, pháp nhân khác trực tiếp quản lý như sau:
“1. Người chưa đủ mười lăm tuổi trong thời gian trường học trực tiếp quản lý mà gây thiệt hại thì trường học phải bồi thường thiệt hại xảy ra.
2. Người mất năng lực hành vi dân sự gây thiệt hại cho người khác trong thời gian bệnh viện, pháp nhân khác trực tiếp quản lý thì bệnh viện, pháp nhân khác phải bồi thường thiệt hại xảy ra.
3. Trường học, bệnh viện, pháp nhân khác quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này không phải bồi thường nếu chứng minh được mình không có lỗi trong quản lý; trong trường hợp này, cha, mẹ, người giám hộ của người dưới mười lăm tuổi, người mất năng lực hành vi dân sự phải bồi thường”.
Trong trường hợp này, Phương mới 14 tuổi, gây thương tích cho Thành trong khoảng thời gian sau khi tan học, theo quy định tại khoản 2 Điều 586 Bộ luật Dân sự năm 2015 thì bố mẹ của Phương có trách nhiệm bồi thường toàn bộ thiệt hại do Phương gây ra, theo đó bố mẹ của Thành có quyền đề nghị bố mẹ của Phương thanh toán toàn bộ tiền viện phí và tiền thuốc điều trị. Trong trường hợp tài sản của cha, mẹ Phương không đủ để bồi thường mà Phương có tài sản riêng thì lấy tài sản riêng của Phương để bồi thường phần còn thiếu.